Τι είναι η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας (ΕΣΚ) για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας
Οι Ευρωπαϊκές Συμπράξεις Καινοτομίας (ΕΣΚ) είναι μια νέα μέθοδος για την προώθηση της καινοτομίας που εισάγεται στην εμβληματική πρωτοβουλία Ένωση Καινοτομίας [1] της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».
Η Ευρωπαϊκή Σύμπραξης Καινοτομίας για την παραγωγικότητα και Βιωσιμότητα της Γεωργίας (ΕΣΚ-ΓΕΩΡΓΙΑΣ) δρομολογήθηκε με σχετική Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής [2]. το 2012 παρέχοντας μία κοινή πλατφόρμα συνεργασίας με στόχο την οικοδόμηση γεφυρών ανάμεσα στην επιστήμη και την εφαρμογή των καινοτόμων προσεγγίσεων στην πράξη ως ένα νέο μέσο στήριξης κυρίως της γεωργίας.
Αποστολή των ΕΣΚ είναι η γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στην επιστήμη και την εφαρμογή των καινοτόμων προσεγγίσεων στην πράξη. Σκοπός τους είναι να ξεπεραστούν οι αδυναμίες και τα εμπόδια στο ευρωπαϊκό σύστημα έρευνας και καινοτομίας, τα οποία αποτρέπουν ή επιβραδύνουν την ανάπτυξη και την αξιοποίηση των καλών ιδεών.
Κύριοι στόχοι της ΕΣΚ για τη γεωργική παραγωγικότητα και βιωσιμότητα, είναι η αντιμετώπιση προκλήσεων όπως η αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης τροφίμων η οποία αναμένεται να αυξηθεί κατά 70% έως το 2050 και η απότομη αύξηση για ζωοτροφές, ίνες, βιομάζα και βιοϋλικά. Μία επίσης σημαντική πρόκληση είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και η αυξημένη πίεση στο περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Το 45% της ευρωπαϊκής επικράτειας αντιμετωπίζει προβλήματα ποιότητας εδάφους, πολύτιμα οικοσυστήματα (και μαζί με αυτά πολύτιμες υπηρεσίες που παρέχουν τα οικοσυστήματα) έχουν καταστραφεί ή εξαφανιστεί και περίπου το 40% των γεωργικών γαιών είναι ευάλωτες στη νιτρορρύπανση.
Η κύρια πρόκληση για τη γεωργία του μέλλοντος λοιπόν δεν είναι μόνο να παράγει περισσότερα, αλλά να παράγει με βιώσιμο τρόπο.
Η ΕΣΚ – ΓΕΩΡΓΙΑΣ έχει ως στόχο :
Η γεωργία να γίνει πιο παραγωγική, βιώσιμη και ικανή ώστε να αντιμετωπίσει τις σημερινές προκλήσεις όπως:
- τον έντονο ανταγωνισμό
- τις ευμετάβλητες τιμές στην αγορά
- την κλιματική αλλαγή και τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανόνες
Την εξάπλωση και διάδοση όλων των σημαντικών νέων και υπαρχουσών γνώσεων στην καινοτομία και τη γεωργία σε όλη την Ε.Ε.
Μέσα για τη μετατροπή των καινοτομιών σε γεωργικές πρακτικές
Η ΕΣΚ για την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας, θα υλοποιηθεί κυρίως μέσω παρεμβάσεων που προωθούν οι ακόλουθες δύο πολιτικές:
- Η πολιτική Αγροτικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο της ΚΑΠ [3], η οποία συγχρηματοδοτεί καινοτόμες δράσεις επιχειρησιακών ομάδων που περιλαμβάνουν αγρότες, συμβούλους, ερευνητές, επιχειρήσεις και άλλους φορείς (π.χ. ΜΚΟ). Βασικά μέτρα των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 για την προώθηση της καινοτομίας είναι η συνεργασία, η μεταφορά γνώσης, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, οι δράσεις ενημέρωσης, οι επενδύσεις και η βελτίωση των εκμεταλλεύσεων. Τα αποτελέσματα των επιχειρησιακών ομάδων θα διαδίδονται μέσω του Ευρωπαϊκού Δικτύου για τις ΕΣΚ. http://ec.europa.eu/agriculture/eip/index_en.htm
- Η Πολιτική Έρευνας και Καινοτομίας της Ένωσης «Ορίζοντας 2020»[4], θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο παρέχοντας τη γνωσιακή βάση για την εφαρμογή των καινοτόμων δράσεων. Πιθανές δράσεις για την υλοποίηση της ΕΣΚ είναι τα έργα εφαρμοσμένης έρευνας, οι διακρατικές πρωτοβουλίες, τα clusters, τα πιλοτικά έργα και τα έργα επίδειξης καθώς και τα κέντρα καινοτομίας.
Η ΕΣΚ – ΓΕΩΡΓΙΑΣ υποστηρίζει ένα δια-δραστικό μοντέλο καινοτομίας το οποίο εφαρμόζεται μέσω συγκεκριμένων συνεργασιών μεταξύ γεωργών, ερευνητών και άλλων εταίρων που μπορούν να συνεισφέρουν στην προώθηση της καινοτομίας.
Τέτοιες μορφές συνεργασίας είναι :
- Οι Επιχειρησιακές Ομάδες (Ε.Ο.)
- Οι ομάδες εστίασης εμπειρογνομώνων (Focus Groups) που μοιράζονται γνώσεις και εμπειρίες σε συγκεκριμένα πρακτικά ζητήματα
- Τα έργα των πολλαπλών εταίρων τα οποίαν εστιάζουν στη δημιουργία αποτελεσμάτων για την αξιοποίησή τους από αγρότες (Horizon 2020)
- Τα Θεματικά δίκτυα (Horizon 2020) τα οποία συλλέγουν υφιστάμενη επιστημονική γνώση για αξιοποίηση από τους αγρότες.
Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας για τη Γεωργία
Το Eυρωπαϊκό Δίκτυο EIP – AGRI δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει τις δράσεις της ΕΣΚ – ΓΕΩΡΓΙΑΣ μέσα από:
- τη δικτύωση των Επιχειρησιακών Ομάδων, των παρόχων γεωργικών συμβουλών και των ερευνητών,
- τη διευκόλυνση της επικοινωνίας και της συνεργασίας μεταξύ των ενδιαφερομένων για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας,
- τη συλλογή και τη διάδοση των αποτελεσμάτων των Επιχειρησιακών Ομάδων ΕΣΚ, καθώς και πληροφοριών και γνώσεων στον τομέα της καινοτομίας.
Οι δραστηριότητές του Ευρωπαϊκού Δικτύου διευκολύνονται και υποστηρίζονται από το Σημείο Εξυπηρέτησης του EIP-AGRI (EIP-AGRI Service Point).
Το Σημείο Εξυπηρέτησης πέραν από τη συλλογή πληροφοριών μέσω της ιστοσελίδας του, οργανώνει σεμινάρια και εργαστήρια στοχεύοντας στην ανταλλαγή πληροφοριών σε θέματα καινοτομίας. Επίσης οργανώνει και Ομάδες Εστίασης Εμπειρογνωμόνων (Focus Groups) για τη διερεύνηση πρακτικών καινοτόμων λύσεων για τα προβλήματα του τομέα της γεωργίας.
Σχετικά αρχεία
- Εμβληματική πρωτοβουλία «Ένωση Καινοτομίας», http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010DC0546&rid=1
- Ανακοίνωση της Επιτροπής για την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας για τη «γεωργική παραγωγικότητα και βιωσιμότητα», http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52012DC0079&from=EL
- Κανονισμός (ΕΕ) 1305/2013, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013R1305&rid=1
- Ανακοίνωση της Επιτροπής Horizon 2020, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010DC0546&rid=1
Σχετικές συνδέσεις
