Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, τον χάρτη της Ελλάδας για τη χορήγηση περιφερειακών ενισχύσεων από την 1η Ιανουαρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027 στο πλαίσιο των αναθεωρημένων κατευθυντήριων γραμμών για τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα (RAG).
Οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές, που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή στις 19 Απριλίου 2021 και τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022, επιτρέπουν στα κράτη μέλη να υποστηρίξουν λιγότερο ευνοημένες ευρωπαϊκές περιφέρειες για την κάλυψη της υστέρησης και τη μείωση των ανισοτήτων όσον αφορά την οικονομική ευημερία, το εισόδημα και την ανεργία. – στόχοι συνοχής που βρίσκονται στο επίκεντρο της Ένωσης. Παρέχουν επίσης αυξημένες δυνατότητες στα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τις περιφέρειες που αντιμετωπίζουν μεταβατικές ή διαρθρωτικές προκλήσεις όπως η ερήμωση του πληθυσμού, για να συμβάλουν πλήρως στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Ταυτόχρονα, οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές διατηρούν ισχυρές διασφαλίσεις ώστε να εμποδίζονται τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν δημόσιους πόρους για να προκαλέσουν τη μετεγκατάσταση θέσεων εργασίας από ένα κράτος μέλος της ΕΕ σε άλλο, γεγονός ουσιαστικής σημασίας για τον θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά.
Ο περιφερειακός χάρτης της Ελλάδας καθορίζει τις ελληνικές περιφέρειες που είναι επιλέξιμες για περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση. Ο χάρτης καθορίζει επίσης τις μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης στις επιλέξιμες περιφέρειες. Η ένταση της ενίσχυσης είναι το μέγιστο ποσό κρατικής ενίσχυσης που μπορεί να χορηγηθεί ανά δικαιούχο, εκφρασμένο ως ποσοστό των επιλέξιμων επενδυτικών δαπανών.
Στο πλαίσιο του αναθεωρημένου ΚΓΠΕ, οι περιφέρειες που καλύπτουν το 82,34% του πληθυσμού της Ελλάδας θα είναι επιλέξιμες για περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση:
- Δώδεκα περιφέρειες (Βόρειο Αιγαίο, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Ιόνια Νησιά, Δυτική Ελλάδα, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος) είναι μεταξύ των πιο μειονεκτουσών περιφερειών στην ΕΕ, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάτω του 75% του μέσου όρου της ΕΕ. Αυτές οι περιφέρειες είναι επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ (οι λεγόμενες περιοχές “Α”), με μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης για μεγάλες επιχειρήσεις μεταξύ 30% και 50%, ανάλογα με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της αντίστοιχης “Α” περιοχής. Η περιοχή Ευρυτανία, η οποία είναι μέρος της Στερεάς Ελλάδας, χαρακτηρίζεται επίσης ως μια αραιοκατοικημένη περιοχή με λιγότερους από 12,5 κατοίκους ανάτετραγωνικό χιλιόμετρο. Σε αραιοκατοικημένες περιοχές, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν καθεστώτα λειτουργικών ενισχύσεων για την πρόληψη ή τη μείωση της ερήμωσης.
- Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι περιφερειακές ανισότητες, η Ελλάδα έχει ορίσει ως τις λεγόμενες μη προκαθορισμένες περιοχές “Γ” τις περιοχές Δυτικός Τομέας Αθηνών, Ανατολική Αττική, Δυτική Αττική και Πειραιάς, Νήσοι. Οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης για μεγάλες επιχειρήσεις στον Δυτικό Τομέα Αθηνών είναι 15%. Οι άλλες περιοχές “Γ” που αναφέρονται παραπάνω συνορεύουν με τις περιοχές “Α”. Για το λόγο αυτό, η ένταση της ενίσχυσης σε αυτές τις περιφέρειες έχει αυξηθεί στο 25%, έτσι ώστε η διαφορά στην ένταση της ενίσχυσης με τις παρακείμενες περιοχές “Α” να περιορίζεται σε 15 ποσοστιαίες μονάδες.
- Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να καθορίσει περαιτέρω τις λεγόμενες μη προκαθορισμένες περιοχές “Γ” (έως 1,16% κατ’ ανώτατο όριο του εθνικού πληθυσμού). Ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός αυτών των περιοχών μπορεί να πραγματοποιηθεί στο μέλλον και θα οδηγήσει σε μία ή περισσότερες τροποποιήσεις στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκε σήμερα.
Σε όλες τις παραπάνω περιοχές, οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης μπορούν να αυξηθούν κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες για επενδύσεις που πραγματοποιούνται από μεσαίες επιχειρήσεις και κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες για επενδύσεις που πραγματοποιούνται από μικρές επιχειρήσεις, για τις αρχικές επενδύσεις τους με επιλέξιμες δαπάνες έως 50 εκατ. ευρώ.
Μόλις τεθεί σε εφαρμογή ένα μελλοντικό εδαφικό σχέδιο δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του κανονισμού για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να κοινοποιήσει στην Επιτροπή μια τροποποίηση στον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που εγκρίθηκε σήμερα, προκειμένου να εφαρμόσει πιθανή αύξηση της μέγιστης ενίσχυσης έντασης στις μελλοντικές περιοχές Just Transition, όπως προσδιορίζεται στις αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές για τις περιοχές “Α”.
